Stelt u zich het volgende eens voor. Langs een woonstraat, ergens in Nederland, zal een nieuwe boombeplanting worden gerealiseerd. Aan de definitieve soortkeuze is een lang proces voorafgegaan, in samenspraak met de bewoners. Een onderzoeksbureau heeft een advies uitgebracht voor een optimale groeiplaatsinrichting. Daarbij is gekozen voor een duurzame oplossing die de bomen de beste groeikansen moet bieden. De groeiplaatsen worden in orde gemaakt, de bomen worden geplant… iedereen is tevreden… en dan gaat het in de periode daarna alsnog mis. In de hete zomerzon krijgen de bomen het steeds moeilijker. Na een poos worden de bladeren geel, dan bruin, ze beginnen af te vallen en uiteindelijk verdrogen hele takken. In allerijl krijgen de bomen nog wat water toegediend, maar feitelijk is het al te laat…

Jammer, deze gemiste kans. Al wordt er nog zo veel geïnvesteerd in de bomen en de groeiplaatsinrichting, de nazorg is uiteindelijk toch bepalend voor het succes van het plantproject. En dat is precies wat vaak vergeten wordt, zeker in die cruciale periode direct na het aanplanten. Gericht water geven is dan juist zo belangrijk. In de (felle) zon drogen de bomen snel uit, zo snel dat er al gauw sprake kan zijn van een onomkeerbaar afstervingsproces. In het ergste geval zijn dan alle investeringen voor niets geweest.

Watergeefklassen

Een goede nazorg bestaat uit het periodiek controleren op onder meer vochtbehoefte en zuurstofwaarden en het treffen van de juiste maatregelen. Dit vergroot de kans dat nieuw aangeplante bomen aanslaan. Zoals gezegd gaat het de eerste tijd vooral om het water geven. Liefst niet in het wilde weg, maar op het juiste moment, via een structurele aanpak. Zo is het handig om de bomen op basis van de soort en de standplaats in te delen in zogenoemde ‘watergeefklassen’. Bomen die in de klasse ‘hoog’ zijn ingedeeld, krijgen dan bij aanhoudende droogte het eerst water. Met de klasse ‘laag’ kan vaak nog wel even worden gewacht.

Effectiviteit

Bij het water geven is het vooral van belang dat de hoeveelheid water goed wordt afgestemd op de vochtbehoefte van de boom. Een eenvoudige controle met behulp van een gutsboor is hiervoor al voldoende. Net vóór het water geven geeft deze controle inzicht in de vochttoestand van de groeiplaats, na afloop is het nuttig om na te gaan of het water geven wel het gewenste effect heeft gehad. Indien nodig kan de boom dan nog een extra watergift krijgen. Deze werkwijze vergt weliswaar wat meer inspanning, maar de effectiviteit van het water geven valt zo wel beter te waarborgen.

Compleet

Een dergelijke structurele aanpak kan in de praktijk zonder al te veel moeite worden doorgevoerd. Bijkomend voordeel is dat er veel planmatiger kan worden gewerkt, de inspanningen zijn dus beter beheersbaar. Worden bij de controles meteen ook de zuurstofwaarden meegenomen, dan is de nazorg compleet. Daarbij willen we benadrukken dat vocht en zuurstof ook vóór het aanplanten gemeten zouden moeten worden. Op die manier wordt duidelijk of de groeiplaatsomstandigheden eigenlijk wel geschikt zijn voor de aan te planten bomen, en kan er eventueel nog worden bijgestuurd.

U ziet het: een minimale investering in de nazorg kan er al voor zorgen dat de (veel grotere) investeringen in de bomen en hun groeiplaats niet voor niets zijn geweest!