Bomenwacht Nederland adopteerde eind 2015 de 5 oude rode beuken in park Zypendaal. Net als veel andere oude bomen heeft deze beukengroep last van verdichting van de grond. Bomenwacht Nederland helpt de bomen een handje; zo hebben we de bodem belucht, de bodemhuishouding hersteld én een hekje om de bomen heengezet, zodat mensen niet meer direct onder de bomen recreëren – dat is namelijk één van de oorzaken van het probleem. Gemeente Arnhem is zeer positief over de aanpak, die ook geschikt is voor andere oude bomen. “We gaan dit jaar ook de geënte beuk voor de Witte Villa in park Sonsbeek én de treurbeuk in park Angerenstein op dezelfde manier aanpakken”, vertelt Jan Floor, toezichthouder bossen en parken van de gemeente Arnhem.

Verdichtingsproblemen komen veel voor bij oude bomen. “Zo’n beuk in een gazon, in een park, staat er vaak heel netjes bij. Dat hoort zo voor ons gevoel, dat vinden we mooi en passend in het landschap”, vertelt Jan Floor. “Maar het strookt niet met wat een beuk nodig heeft om goed te groeien. Een beuk houdt van humeuze grond, van eigen strooisel om zich heen. Ook zie je dat de bodem onder de bomen verdicht omdat er in onze parken veel gerecreëerd wordt, ook onder de bomen. De huishouding van de boom raakt zo in de war en dat heeft effect op zijn gezondheid.”

Manier van denken

Beuken kunnen in gunstige omstandigheden wel 150 jaar oud worden. 3 jaar intensief monitoren is in verhouding kort, maar zeker leerzaam, vindt Floor. “Het is eigenlijk een heel logische stap: eigen blad terugbrengen, gebruik maken van natuurlijke processen om zo de bodemhuishouding weer op orde te brengen, maar je moet er maar op komen!”, zegt hij. “Dankzij deze adoptie van onze beukengroep realiseren we ons dat het om een manier van denken gaat. We kijken dan ook steeds meer naar wat een boom nodig heeft en passen dat ook toe. We maken gebruik van zijn eigen kwaliteiten en behoeften.”

Perfecte groeiomstandigheden

Ook bij de geënte beuk en de treurbeuk wordt daarom eerst de bodemhuishouding aangepakt. Dat gebeurt grotendeels op dezelfde manier als bij de beukengroep. Een hekje om de boom houdt het blad bij elkaar én voorkomt directe recreatie onder de boom “De gemeente heeft veel beukenblad opgeslagen. Die brengen we onder de bomen aan”, vertelt Floor. “Of we ook gaan beluchten? Daar zijn we nog niet over uit. We starten eerst met het terugbrengen van het blad en kijken wat dat doet”, vervolgt hij. “Daarmee creëer je goede omstandigheden voor schimmels en insecten, die deel uitmaken van een goede bodemhuishouding. En dat is niet alleen gunstig voor de boom, maar voor het hele systeem. We hopen dat de mycorhizza, een natuurlijke symbiose tussen schimmels en bomen of planten, op natuurlijke wijze terugkomt”. Over de type afrastering om de bomen zijn ze nog niet helemaal uit. “Van mij had het hekje rondom de beukengroep nog wel lager gemogen. Maar dat is een puur cosmetisch punt, daar ben ik mij wel van bewust. Dat soort dingen, wat voor soort hekje of afrastering het gaat worden, daar komen we echt wel uit.”

Goede leerschool

De beukengroep blijkt zo een goede leerschool. Voor ons als Bomenwacht Nederland én voor de gemeente Arnhem. Jan Floor: “Het zijn al oude bomen, maar ik hoop dat ze, dankzij deze aanpak van de verdichtingsproblematiek, nog heel lang blijven staan. Zodat ik, en anderen, nog decennia van die bomen kunnen genieten.”