Werk je aan het riool, dan werk je onder de grond, precies daar waar ook de wortels van de bomen groeien. Ondergrondse werkzaamheden hebben gevolgen voor de bomen. Duurzaam behoud van de bomen is het uitgangspunt, maar tegen welke prijs? Met een Boom Effect Analyse (BEA) zijn de effecten van een project op de bomen zichtbaar. Misschien moeten er werkzaamheden aangepast gaan worden, of moeten er beschermingsmaatregelen getroffen worden. Maar wat als het projectplan een tijdje is blijven liggen? Zijn de onderzoeksresultaten dan nog wel actueel?

Het is typisch een vraag waar Marnix de Croock, Technisch adviseur van het groen in de gemeente Haarlem, in de praktijk mee te maken heeft. “Ik bewaak de kwaliteit van het groen”, omschrijft hij zijn werk. “Ik bewaak het, onderzoek het en organiseer het.” Een BEA geeft hem de relevante informatie die hij nodig heeft om knopen te kunnen doorhakken. Zoals in 2009, toen het riool aan het Floraplein vervangen zou worden.

Floraplein 2009

Dat riool was aan vervanging toe, niet vanwege de kwaliteit, maar om het water op een meer duurzame manier te kunnen zuiveren. Een gescheiden systeem voert het relatief schone regenwater apart af van het vuile afvalwater. Goed voor het milieu en tegelijkertijd kan de gemeente zo beter de piekbelasting bij stortbuien opvangen. Ook werd als doelstelling het vergroenen van de openbare ruimte meegegeven. Kortom, de hele inrichting van de openbare ruimte zou worden aangepakt.

Het projectplan voor het Floraplein lag er al een tijdje. In 2009 en 2010 beoordeelden onze boomtechnisch adviseurs ook al welke effecten de plannen zouden kunnen hebben op de bestaande bomen. Was het de crisis die maakte dat het plan werd uitgesteld? Feit is dat projecten in de openbare ruimte soms een lange doorlooptijd hebben. En daarmee kunnen onderzoeksresultaten hun relevantie verliezen. Zo ook bij de Boom Effect Analyse bij het Floraplein in Haarlem. Reden genoeg om de effecten van het projectplan op de aanwezige bomen nogmaals onder de loep te nemen: een actualisatie van de BEA.

Floraplein 2017

“Actualiseren komt zeker vaker voor. Veel projecten in Haarlem zijn destijds uitgesteld vanwege de economische crisis, al weet ik niet of dat ook voor het Floraplein geldt”, vertelt De Croock. “Maar wat de reden ook is geweest, een actualisatie is zeker zinvol. De omstandigheden kunnen zijn veranderd. De conditie van de bomen kan veranderen. Bomen zijn gegroeid. En ga zo maar door.”

De situatie van het Floraplein was de afgelopen zeven jaar niet veel veranderd, zo bleek. Een aantal bomen bleek te zijn ingeboet, de boomnummering is aangepast en 1 boomsoort bleek in de vorige BEA niet juist te zijn weergegeven. Ook is een extra verplantbaarheidsonderzoek uitgevoerd bij 1 boom. Als namelijk uit de BEA blijkt dat een boom niet duurzaam te behouden is, dan is in sommige gevallen verplanten nog wel een optie.

Knopen doorhakken

“Met deze BEA ,die weer helemaal up to date is, kunnen wij nu knopen doorhakken”, zegt De Croock. “Moeten we bomen een extra boost geven omdat we ze kunnen beschadigen tijdens het project? Of is verplanten een beter idee? Dit soort beslissingen kunnen we, op basis van de BEA, goed nemen.”

Als alles volgens planning verloopt starten de werkzaamheden in het voorjaar van 2018, waarna de bewoners van het Floraplein en omgeving weer jaren plezier zullen hebben van een mooie groene omgeving én een goed werkend riool.