“Als gemeente hebben wij ons bomenbeheer al goed op orde”, vertelt Cok van Zanten, groenbeheerder van de gemeente Maasdriel. Toch leverde het programma Strategisch Bomenbeheer een paar interessante nieuwe inzichten op. “Na de eerste stap zijn we echt om.”

Slimmer snoeien

“De inspiratiesessie met Frans Burg van Bomenwacht Nederland leverde meteen een aantal eye openers op”, vertelt Cok van Zanten. Een voorbeeld? “Dat we soms onnodig onderhoud doen. We beheren onze bomen nu cyclisch in 5 wijken, waarbij elke boom tijdens iedere ronde gesnoeid wordt – en dus ook bij iedere ronde volledig wordt afgerekend. Maar is dat eigenlijk wel nodig? Soms hoeft er maar 1 takje af. Dat zijn beheerkosten waar je flink op kunt besparen door je beheer slimmer – inderdaad, strategisch – in te richten. Frans Burg heeft dit in een duidelijk schema uitgetekend: welke investering het vergt en wanneer die zich gaat terugverdienen.”

Driejarige cyclus

De methode van Strategisch Bomenbeheer gaat uit van een cyclus van 3 jaar. In het eerste jaar van de eerste cyclus worden alle bomen individueel bekeken. Meestal moet dan zo’n 80% gesnoeid worden om veiligheidsachterstanden weg te werken – al met al een fikse investering. De tweede cyclus, waarin ongeveer de helft gesnoeid wordt, brengt alle bomen op een aanvaard boombeeld. In de derde cyclus heeft nog maar een derde deel van de bomen snoei nodig. En dan ga je terugverdienen en budget overhouden. Van Zanten: “Frans heeft ook laten zien wat de financiële prognoses zijn. De kosten vallen ons mee.”

Meer budget

“Als je iedere boom apart bekijkt en per boom inventariseert wat er nodig is, beheer je gerichter en hou je budget over voor andere aspecten van het beheer; om bomen te vervangen, om hun groeiplaatsen beter in te richten. Met als resultaat een gezonder bomenbestand. En dat bespaart ook weer op onderhoud. Dat inzicht was de voornaamste aanleiding om met deze werkwijze verder te gaan.”

Helder proces

Alleen dát beheer uitvoeren dat echt nodig is. Dat lukt natuurlijk alleen als je goed inzicht hebt in je bomenbestand. Dat houdt in de eerste plaats in dat je gegevens voor 100% op orde moeten zijn: up to date en eenduidig. “Om dat te bereiken hebben we het stappenplan doorlopen dat bij het programma hoort: IBVU”, vertelt Van Zanten. IBVU staat voor Inventariseren, Besluiten, Voorbereiden, Uitvoeren. Dat zorgt voor duidelijkheid in het proces: een duidelijke werkwijze en heldere rolverdeling, zodat iedereen weet wat hij moet doen. “Met een deel van het bomenbestand zijn we concreet aan de slag gegaan. Dan ervaar je echt hoe het proces verloopt, wie wat doet, wat je nodig hebt, hoe je effectief kunt werken als je het op die manier samen oppakt.”

Meer inzicht

De opzet, de te doorlopen stappen en de begeleiding van Strategisch Bomenbeheer, Van Zanten vond het heel verhelderend. “In een paar stappen geeft het heel veel inzicht. Het heeft ons bijvoorbeeld óók bewust gemaakt van het feit dat binnen de gemeente veel verschillende mensen zich bezighouden met het bomenbeheer”, vertelt hij. “Ik ben bijvoorbeeld heel afhankelijk van bepaalde collega’s – wat natuurlijk niet erg is, je moet het samen doen en je bent zelf niet overal verantwoordelijk voor – maar ik was me er eerder niet zo bewust van.”

“Het maakte zo voor onszelf heel helder hoe we als gemeente, in alle opzichten, in de praktijk met bomen omgaan”, besluit hij. “En zo kun je ook weer een goed antwoord geven op vragen van burgers.”