Op dinsdag 23 februari is onze adoptieboom, de grote 130 jaar oude Breytenbachplataan in Rotterdam, gesnoeid. Nou ja, gesnoeid; boombeheerder Ronald Loch spreekt liever van een ‘boompedicure’. Het was veelvuldig in het nieuws en leverde mooie beelden op.

‘Boompedicure’

De historische plataan is pas weer nagekeken op ziektes en de dode takken zijn weggeknipt. Ook keken de boomverzorgers van de gemeente Rotterdam of de verankeringen nog stevig genoeg zijn om zware takken te ondersteunen. “Je moet het eigenlijk zien als vertroetelen”, zei Ronald Loch van de gemeente Rotterdam bij het persmoment. “Het is geen grote ingreep, maar meer een ‘boompedicure’. Vergelijk het maar met een zorgvuldige pedicure bij een oude dame. Wij zorgen er met liefde en aandacht voor, zodat iedereen er nog lang van kan genieten.” Het leverde mooie plaatjes op, zoals deze video van de gemeente Rotterdam.

Breytenbachplataan? Even een opfrisser

De Breytenbachplataan is een markante boom. Hij staat op een schiereiland midden in de Westersingel in hartje Rotterdam. Hij is rond 1880 geplant, en heeft niet alleen het bombardement in de Tweede Wereldoorlog overleefd, maar ook een reconstructie van de Mauritsweg en Westersingel in de jaren zestig en de bodemdaling ter plaatse. In 1986 doopte de Zuid-Afrikaanse dichter Breyten Breytenbach de boom tot ‘monument voor vrije gedachten’, zo komt hij aan zijn naam. Bomenwacht Nederland heeft de Breytenbachplataan voor 3 jaar geadopteerd: in 2019 kwam de boom als winnaar uit de bus bij onze adoptiewedstrijd. Samen met de gemeente Rotterdam buigen wij ons over de juiste aanpak voor de verzorging van de boom. Ook deze werkzaamheden maken daar deel van uit.

Ook een nieuw voetbed

Het snoeien levert mooie plaatjes op, maar is niet de enige zorg die de boom dit voorjaar krijgt. Binnenkort wordt de grond verbeterd, zodat de boom weer nieuwe wortels kan gaan vormen – om in termen van een boompedicure te blijven: de boom krijgt dus ook een nieuw voetbed. De groeiplaats bleek de grootste uitdaging, vertellen Stéfan van der Heijden en Simon van der Burg, die de boom namens Bomenwacht Nederland onder hun hoede hebben. In april vorig jaar hebben zij de boom uitgebreid onderzocht. Simon: “De boom staat op een laaggelegen schiereiland, een groeiplaats met te weinig doorwortelbaar volume. Ook de kwaliteit van de grond bleek niet goed genoeg, we vonden een tekort aan onder meer kalium en stikstof en we hebben niet heel veel bodemleven gezien.” Het advies van Bomenwacht luidde om de groeiplaats van de boom maximaal 10 cm op te hogen met bomengrond, om het doorwortelbaar te vergroten. Dat gaat binnenkort gebeuren. Stéfan: “Daar bovenop komt nog een mulchlaag, en ook gaan we wormen uitzetten. Die helpen om de voeding vanuit de nieuwe toplaag dieper de bodem in te krijgen, de bodem luchtiger te maken en het bodemleven te stimuleren.”

Wel of geen heg?

Niet alle adviezen kunnen zonder meer worden opgevolgd. Een ander advies van Bomenwacht is om te stoppen met het ruimen van blad, om de natuurlijke kringloop in stand te houden. Simon: “We hebben geadviseerd om de kroonprojectie af te schermen met bijvoorbeeld een heg. Zo voorkom je dat het blad wegwaait of dat mensen of bijvoorbeeld de groeiplaats verdichten.” Maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Stéfan: “Het stadsbeeld aan de Westersingel moet strak zijn, en een berg afgevallen blad met een heg eromheen past daar niet bij. Dus we moeten ook kijken naar alternatieven, zoals wel het blad ruimen, en dan de mulchlaag regelmatig aanvullen.”

Er is nog tijd, ook al zijn al 2 jaar van de adoptieperiode voorbij. Om van advies naar uitvoering te komen is veel overleg nodig, zeker bij zo’n bijzondere boom op zo’n bijzondere standplaats. En dat kost tijd. Ook de coronacrisis heeft de uitvoering vertraagd. Voor de boom heb ben we een bepaald bedrag gereserveerd en dat mag er aan besteed worden, ook na 3 jaar!