Hoe een gezond bomenbestand bijdraagt aan een gezondere leefomgeving, dat weten wij als bomenbeheerders al lang. Maar hoe zorgen we dat de juiste mensen de kennis krijgen om gefundeerde beslissingen te nemen bij het sturen op groene baten van bomen? Dat zie ik als de grote uitdaging voor onze branche in deze tijd. En daar wil ik graag een bijdrage aan leveren.

Rekenen aan groene baten

Bomen leveren allerlei groene baten. Nieuw is dat we daar ook steeds beter mee kunnen rekenen, bijvoorbeeld met de tool i-Tree. Als Bomenwacht Nederland hebben wij, samen met branchegenoten, pilotgemeentes en onderzoeksinstellingen, eraan meegewerkt om i-Tree voor de Nederlandse situatie toepasbaar te maken. Met i-Tree kunnen we nu concreet berekenen, in aantallen en euro’s, wat bomen bijdragen aan allerlei ecosysteemdiensten. Er komt steeds meer data beschikbaar, kijk naar een initiatief als TreeTracker, automatische boominventarisaties met lidar-technologie. Daarbij kunnen de groene baten van bomen al automatisch worden mee berekend.

Van emotie naar nuchtere kijk

i-Tree is een rekenmodel, maar ook een communicatiemiddel. i-Tree maakt het belang van bomen concreet. En daarmee kun je een emotionele discussie ombuigen naar een meer nuchtere kijk: wat dragen deze bomen nu écht bij, en hoeveel, aan welke aspecten meer en waaraan minder? Een manier om bomenbaten inzichtelijk te maken, voor politiek, raad en burgers. Zo kun je mensen een ander beeld geven van de waarde van bomen.

Nu is het de kunst om tools zoals i-Tree te integreren in de discussie. Wil je meer CO2-opslag? Of is waterretentie op een bepaalde plek belangrijk? Met concrete gegevens kun je daar als gemeente met je bomenbestand op gaan sturen. Dat moet ook, als we klimaatdoelen willen halen. Je ziet overal sympathieke initiatieven, bijvoorbeeld om een miljoen bomen te planten. Maar zoiets legt een enorme ruimteclaim en puur met aantallen gaan we deze uitdaging niet redden.

Hoe nemen we de beslissers mee?

Boombeheerders kennen de verbanden wel, maar de beslissers nog niet allemaal – en bij de boombeheerders zie je toch vaak wat schroom om met een tool als i-Tree naar de raad te stappen. De kennis is er, maar tot nu blijft het te veel een feestje van specialisten onder elkaar. i-Tree is bijvoorbeeld met een prachtig symposium in Nederland gelanceerd, maar op dat symposium zaten alleen boomspecialisten – we hebben er geen wethouder gezien.

Van mooie plaatjes naar concreet resultaat

Hoe kunnen we dit veranderen? Ik denk bijvoorbeeld aan een grote campagne, gericht op gemeenteraadsleden en wethouders. Als die weten dat je met bomen kunt sturen op klimaatdoelen dan zullen ze daar ook naar vragen, daar ben ik van overtuigd. Ik wil inzicht geven in wat een bomenbestand nu al doet, en wat er te winnen valt.

En dan is het uitdrukkelijk níet mijn doel om als Bomenwacht Nederland zo veel mogelijk i-Tree rapportjes te draaien. Ik wil een stap verder. Het doel is om gemeenten te helpen om gefundeerde keuzes te maken bij het sturen op groene baten van bomen. Om goed en realistisch hun middelen in te zetten. Dat betekent scenario’s uitdenken, helpen om die concreet te maken, ondersteunen om het plan daadwerkelijk te implementeren in de bedrijfsvoering.

Want mooie plaatjes maken is niet zo moeilijk. En meebewegen op de mindset en de politieke aandacht van deze tijd is één ding. Maar uiteindelijk gaat het om het concrete resultaat!