Bomen verbinden Waalhaven en stad
Type project: Herinrichtingsplan
Datum:
In opdracht van het Havenbedrijf Rotterdam heeft Bomenwacht Nederland een herinrichtingsplan opgesteld voor het ‘Van Leeuwenterrein’. Doelstelling is de haven en de stad op een natuurlijke manier met elkaar te verbinden.
Om de uitstraling van de Rotterdamse haven te verbeteren wordt de openbare ruimte van het Waalhavengebied opgeknapt. Na de vernieuwing van de weg Waalhaven Oostzijde, moest ook de smalle strook tussen de Waalhaven Oostzijde en de wijk Charlois worden aangepakt. In deze strook, het zogenoemde ‘Van Leeuwenterrein’, is alle aanwezige bebouwing gesloopt. Daarna was het doel het gebied op een duurzame manier groen in te richten volgens het ‘Beeldkwaliteitsplan Waalhaven Oost’. Dit was het vertrekpunt voor het advies van Bomenwacht Nederland.
Omvorming
Voor de herinrichting van het terrein gelden een aantal randvoorwaarden. Om de haven en stad met elkaar te verbinden en het gebied aantrekkelijker te maken, is een representatieve entree gewenst met een robuuste groenstructuur, aansluitend bij de grootschaligheid van het havengebied. Vanwege de windbelasting is een juiste boomsoortkeuze van groot belang. Verder dient er aandacht te zijn voor de aansluiting tussen het noordelijk en zuidelijk gelegen groen, de aanwezige kabels en leidingen, de (waterkerende) functie van de dijk en de veiligheidseisen ten aanzien van het spoorverkeer. Dit laatste sluit recreatief gebruik uit.
Twee varianten
De aanwezige bomen zijn in december 2014 in beeld gebracht. Beeldbepalende exemplaren in goede conditie zijn hierna meegenomen in de planvorming. Het aanwezige dijklichaam met wandelpad wordt omgevormd van grens en barrière tot een aantrekkelijk ruimtelijk element.
In samenwerking met landschapsarchitect Eric Douma zijn twee varianten uitgewerkt. Het eerste ontwerp bestaat uit een zakelijke en robuuste inrichting met accentuerende rijen zwarte populieren, passend bij het strakke en industriële karakter van het havengebied. Solitair toe te passen bomen zijn iep, populier, walnoot en linde. Het tweede ontwerp bestaat uit groepsgewijze bomenclusters, aansluitend op het zuidelijke gebied. Bestaande te behouden bomen kunnen in de diverse ‘groene eilanden’ eenvoudig worden ingepast. Ook is er meer variatie in boomsoorten mogelijk dan in de eerste variant en kunnen er doorzichten worden gerealiseerd naar de bedrijvigheid van de haven. De dijk behoudt het bestaande wandelpad en wordt waar mogelijk aan de voet voorzien van enkele solitaire bomen.
Realisatie
De keuze van het Havenbedrijf is gevallen op de tweede variant. Deze variant sluit het beste aan bij het ‘Beeldkwaliteitsplan Waalhaven Oost’. Daarbij geeft de opdrachtgever de voorkeur aan het minder strakke karakter van dit ontwerp, waarbij een geleidelijke overgang wordt gecreëerd tussen haven en stad.
De inrichtingswerkzaamheden zijn gestart in de zomer van 2015 en in het voorjaar van 2016 afgerond met het aanplanten van de laatste bomen. Daarna heeft Bomenwacht Nederland nog de nazorg begeleid.