In de gemeente Leiderdorp, gelegen aan de rand van het Groene Hart, bepalen het weidse polderlandschap én ruim 16.000 bomen langs lanen en straten het beeld. In het herziene Bomenbeleidsplan heeft de gemeente opgenomen dat zij al deze bomen duurzaam en effectief wil beheren en daarbij nog eens extra aandacht wil besteden aan het behoud van waardevolle en structuurversterkende bomen.

Samen met Bomenwacht Nederland heeft de gemeente dit jaar de nodige tijd en energie gestoken in het actualiseren van het bomenbeleidsplan uit 2007. Beheerder Emiel Hilgersom en beleidsmedewerker Ivette van der Wiel hebben daarbij een centrale rol gespeeld. Hilgersom: “Met ons nieuwe Bomenbeleidsplan 2017 sluiten we als gemeente goed aan bij de landelijke trend om inwoners steeds meer te betrekken bij de openbare ruimte en daarbij in te spelen op reële overlastproblematiek. Het groene karakter van Leiderdorp blijft behouden doordat we volop investeren in een bomenbestand van goede kwaliteit.”

Een groot deel van de Leiderdorpse bomen is circa 30 à 35 jaar oud, een gevolg van de bomenaanplant in de nieuwbouwwijken van de jaren ’70 en ’80. Vooral de gewone es, esdoorn, zwarte els, sierkers en zomereik bepalen hier het beeld.

Met een gemiddelde van 0,6 boom per inwoner scoort Leiderdorp boven het landelijke gemiddelde van 0,5. Ruim 80 procent van deze bomen verkeert in een goede conditie. “Dat moet zo blijven”, zegt Hilgersom, “want de bomen in de Leiderdorpse openbare ruimte worden intensief ‘gebruikt’. Inwoners, weggebruikers maar ook projectontwikkelaars en nutsbedrijven, allemaal hebben ze belang bij bomen. We moeten daarom zorgvuldig omgaan met ons gemeentelijke bomenbestand. Wij vullen dit in door iedere drie jaar het complete bestand te laten controleren via een boomveiligheids- en onderhoudsinspectie.”

Alle waardevolle en monumentale bomen staan op een lijst die periodiek wordt geactualiseerd. Zo is er extra aandacht voor de conditie, veiligheid en mogelijke beheerknelpunten. Bij dit laatste kan worden gedacht aan opdruk van stoepen en wegen, insecten (luizen, wespen), vallende takken en bladeren, (zware) schaduwwerking en vruchtval. Hilgersom: “De afgelopen jaren hebben veel praktijkgevallen en inzichten opgeleverd, waarop het nieuwe Bomenbeleidsplan inspeelt. Samen met Bomenwacht Nederland hebben we richtlijnen voor overlast opgesteld, zodat de uitgangspunten helder worden: wanneer kan de boom worden verwijderd, wanneer moet de situatie worden geaccepteerd? Voor het kappen van monumentale en waardevolle bomen geldt daarbij een ‘nee, tenzij’ principe. Veel problemen kunnen we overigens al voorkomen door voorafgaand aan het aanplanten goede beheerkeuzes te maken. De juiste boom op de juiste plaats, daar draait het om.”

Vanuit de ‘Checklist verordening op de beplantingen’ kan een betere onderbouwing worden gegeven voor het verwijderen van bomen. Een gekapte boom wordt in principe één op één vervangen door een jonge boom. Uiteraard wordt wel eerst de standplaats beoordeeld. Blijkt die niet geschikt te zijn voor nieuwe aanplant, dan wordt een bedrag gestort in de gemeentelijke ‘Voorziening Groen’.

Door te investeren in kwaliteit zorgt de gemeente Leiderdorp voor een veilig, gezond én duurzaam bomenbestand.