Een Veiligheidsplan Bomen hebben ze al in Almere. Ook een Bomennota is voorhanden. Door de boomveiligheidscontroles en snoeiacties volgens een vast stramien uit te voeren en te registreren, wordt aan de zorgplicht voldaan. Bovendien is er aandacht voor waardevolle bomen en het bijbehorende beheer. Wat valt daar nog aan toe te voegen?

“In een tijd van schaarste wil je vooral je budgetbehoefte goed kunnen onderbouwen”, stelt Wouter Baack, adviseur groen bij de gemeente Almere. “Als je kiest voor een bepaald onderhoudsniveau, brengt dat uiteraard kostenconsequenties met zich mee. Die consequenties moeten volstrekt helder zijn. Een ‘tool’ die helpt het juiste inzicht en overzicht te verschaffen, is daarbij zeer welkom.” Baack doelt hiermee op het programma Strategisch Bomenbeheer® van Bomenwacht Nederland. In het najaar van 2014 ging in Almere een pilot van start bij een selectie van 500 bomen. Deze werden gecontroleerd op conditie- en veiligheidsaspecten, de snoeibehoefte werd in kaart gebracht en na uitvoering van de benodigde onderhoudswerkzaamheden werd de balans opgemaakt.

Fundament

“Op basis van de pilotresultaten kregen we een indicatie van het kostenniveau bij deze bomenselectie”, vertelt Baack. “Waar we eigenlijk naartoe wilden, was een stevig fundament voor onze budgetaanvraag voor 2016. Het leek ons daarom goed de pilot op te schalen naar 10.000 bomen. Almere telt ongeveer 112.000 laan- en straatbomen, en als je daarvan een tiende deel scherp in beeld hebt, is het niet moeilijk je budgetbehoefte voor het hele bomenbestand net zo scherp te formuleren.” Begin 2015 werd de pilot opgeschaald, waarbij de genoemde 10.000 bomen werden gecontroleerd. Na een besluitvormingssessie kon de prognose voor het hele bestand worden opgesteld en was de tijd rijp om de budgetaanvraag voor het nieuwe jaar in te dienen.

Strategische keuzes

Ook collega Steven Kasten, coördinator uitvoering bij de gemeente, is tevreden over het inzicht dat Strategisch Bomenbeheer® heeft verschaft. “Via Wouter kwam ik in aanraking met het programma. Wat mij vooral aanspreekt, is de relatief simpele manier van werken. Bomen controleren, gegevens verwerken, onderhoud laten uitvoeren en gegevens weer bijwerken, dat is de kern. Vervolgens is de toepassing heel breed, je kunt strategische keuzes maken omdat je het juiste inzicht hebt. Vooral de doorvertaling naar het financiële plaatje is zo belangrijk. Zijn de middelen eenmaal afgestemd op de behoefte, dan hoeft het geen moeite meer te kosten om het bomenbeheer tot een succes te maken.”

Niet altijd het duurst

Wouter Baack constateert dat de methode van Strategisch Bomenbeheer® vooral heel logisch is. “Na het inventariseren besluit je welk onderhoudsniveau je kiest. Dat kan variëren van het laagste niveau, waarbij je alleen de hoogst noodzakelijke onderhoudsmaatregelen uitvoert, tot het hoogste niveau, waarbij je alles doet wat er maar geadviseerd is. Dankzij de resultaten van de pilot weet je precies wat de kostenconsequenties zijn. Het mooie is dat het hoogste onderhoudsniveau niet altijd het duurst hoeft te zijn. Wij hebben dat zelf altijd al verkondigd, maar nu het opnieuw duidelijk is aangetoond, voelen we ons extra gesterkt.”

Toekomst

De juiste keuzes maken, daar draait het steeds om. ‘Grote’ keuzes gaan bijvoorbeeld over het gewenste onderhoudsniveau, oftewel de ambitie die de gemeente heeft. Ga je voor een zesje of moet alles tiptop in orde zijn? Daarnaast zijn er nog de vele ‘kleine’ keuzes waar je als beheerder voor staat. Baack: “Hier bleek duidelijk de toegevoegde waarde van de besluitvormingssessie. Er moest antwoord komen op allerlei beheervragen. Hoe gaan we om met klimop in de bomen? Welk risico nemen we wanneer we het snoeiwerk uitstellen tot de wijk in aanmerking komt voor groot onderhoud? Op een gegeven moment heb je al die vragen kunnen afvinken. Geen open eindjes meer, dus tijd om alvast vooruit te blikken naar de grotere keuzes voor de toekomst. We zijn tenslotte een dynamische gemeente. Altijd willen we vooruit – óók met ons bomenbeheer.”