Meten is weten, op het gebied van energieverbruik geldt dat voor de ‘slimme thermostaat’. Dit apparaat vindt zijn weg naar steeds meer huishoudens door het hele land. De slimme thermostaat maakt het energieverbruik binnen een huishouden inzichtelijk, wat inspireert tot besparen en dus geld overhouden. Bomenwacht Nederland ontwikkelde de slimme thermostaat voor bomenbeheer: GRIB. Met exact hetzelfde doel voor ogen: het proces visualiseren om te inspireren tot besparingen in tijd of geld, of beide.

Gerbrand van de Weerd is teamleider Innovatie en Training bij Bomenwacht Nederland. Hij werkte de afgelopen periode samen met een heel team aan de ontwikkeling van GRIB, of, zoals hij het ook wel noemt, de ‘slimme thermostaat’ voor bomenbeheer. Gerbrand: “GRIB laat op elk gewenst moment zien hoe de zaken ervoor staan in het beheerproces. Niet alleen aan de beheerder, maar bijvoorbeeld ook aan de teamleider, de projectleider en de toezichthouder. GRIB geeft ieder van hen zicht op kwantiteit, kwaliteit, budget en tijd. In plaats van achteraf afwijkingen te moeten constateren, kan tijdens het proces worden bijgestuurd waar dat nodig is.”

Planmatig onderhoud, en dan…?

Beheerders hebben veelal (tien)duizenden bomen in beheer. Via een boomveiligheidscontrole en/of een onderhoudsinventarisatie worden over al die bomen periodiek gegevens verzameld. Daar vloeien maatregelen uit voort, die moeten worden uitgevoerd en zo blijft het bomenbestand op peil. Veel beheerders hebben dat prima voor elkaar, ze beschikken over een digitaal bestand vol boomgegevens. Maar geeft dat bestand ook antwoord op actuele vragen van de beheerder en andere betrokkenen? “Dat is nu juist wat GRIB doet”, stelt Gerbrand. “GRIB neemt al die gegevens, vertaalt ze naar een overzicht en laat zo in één oogopslag de antwoorden zien.”

Waar GRIB ook verandering in kan brengen, is de overvolle agenda van veel bomenbeheerders. “Beheerders zijn minstens de helft van hun tijd kwijt aan het aansturen van het planmatig onderhoud”, zegt Gerbrand. “De rest van hun tijd gaat op aan projecten, maar zaken als klachten en meldingen, ziekten en plagen en boombescherming vragen ook om aandacht. De balans is duidelijk zoek. Door met GRIB te werken kan de beheerder de tijd reduceren die hij in het planmatig onderhoud steekt. En is dat goed geregeld, dan helpt dat bijvoorbeeld ook om het aantal klachten en meldingen terug te brengen.”

Boombolletjes van rood naar groen

Maar hoe werkt dat dan? Gerbrand: “GRIB visualiseert het proces van bomenprojecten, zoals planmatig onderhoud, en geeft zo de regie in handen. Vooraf wordt ingevoerd hoeveel tijd en budget er te besteden is en op welke kwaliteit wordt aangestuurd voor het bomenbestand. GRIB kan op elk punt in het project laten zien hoeveel geld er is uitgegeven, welke bomen nog moeten worden gesnoeid, en of dat gaat lukken binnen de gestelde tijd. Ook kan via GRIB een rapportage worden opgesteld om verantwoording af te leggen over het project. De beheerder, maar bijvoorbeeld ook de toezichthouder, kan de kaart openen en de boombolletjes letterlijk één voor één van rood naar groen zien verkleuren voor elke geïnspecteerde of gesnoeide boom. De aannemer die werkzaamheden uitvoert, wijzigt ter plaatse op zijn veldcomputer de status van de boom waar hij net mee klaar is.”

GRIB is volledig afgestemd op het programma Strategisch Bomenbeheer® en is ontwikkeld om deze beheervorm op een praktische wijze te ondersteunen. Gerbrand stond aan de wieg van Strategisch Bomenbeheer. “Dit programma brengt structuur aan in het bomenbeheer”, stelt hij. “Dat begint al bij het afstemmen van de opnamekenmerken in het bomenpaspoort op het uiteindelijke bestek voor het uitvoeren van de maatregelen. Actuele en eenduidige boomgegevens spelen daarbij een centrale rol, want meten is weten.”

Strategisch Bomenbeheer uitproberen

Het klinkt allemaal mooi, maar is het realistisch? En werkt het voor elke bomenbeheerder? Volgens Gerbrand wel: “Ik ben overtuigd van de voordelen van Strategisch Bomenbeheer voor bomenbeheerders in heel Nederland, zeker in combinatie met GRIB.” Nu hoeft u hem niet blindelings te geloven, want Bomenwacht biedt de mogelijkheid om Strategisch Bomenbeheer uit te proberen door middel van een pilot. Tijdens deze pilot worden met een klein aantal bomen en in korte tijd alle processtappen van Strategisch Bomenbeheer doorlopen. Die stappen zijn inventariseren, besluiten, voorbereiden en uitvoeren.

“Eigenlijk is het wel zo logisch, een pilot. Je gooit voor bomenbeheer niet zomaar het roer om, dan moet je eerst wel heel zeker zijn van de nieuwe koers”, aldus Gerbrand. Maar is eenmaal de pilot doorlopen met een klein deel van het bomenbestand, dan hebben de beheerder en andere betrokkenen Strategisch Bomenbeheer ervaren en de ‘slimme thermostaat’ in de praktijk getest. Zij hebben een doorkijk naar hoe het zal zijn als wordt overgeschakeld naar dit programma voor het gehele bomenbestand. Gerbrand: “Strategisch Bomenbeheer werkt gestructureerd en overzichtelijk. De koppeling met GRIB betekent dat het hele proces helder en transparant is. Deze werkwijze geeft de bomenbeheerder de regie, waardoor hij uiteindelijk tijd en geld kan besparen, zonder in te leveren op kwaliteit.”

Meer informatie over Strategisch Bomenbeheer en GRIB vindt u op www.strategischbomenbeheer.nl en www.GRIBonline.nl. Heeft u vragen? Neem gerust contact met ons op.